جرثقیل سقفی Hoist ابزاری صنعتی می باشد که برای لیفتینگ بار از ۱ الی ۳۵ تن مورد استفاده قرار می گیرد. وجه مشترک تمامی انواع جرثقیل های سقفی در این است که نیاز به یک تکیه گاه با قابلیت های باری بسیار بالا بر روی سقف و یا در ارتفاعی بالا برای اتصال جرثقیل دارند.

بزاری صنعتی می باشد که برای لیفتینگ بار از ۱ الی ۳۵ تن مورد استفاده قرار می گیرد. وجه مشترک تمامی انواع جرثقیل های سقفی در این است که نیاز به یک تکیه گاه با قابلیت های باری بسیار بالا بر روی سقف و یا در ارتفاعی بالا برای اتصال جرثقیل دارند. جرثقیل سفقی هم بصورت دو کاره یعنی همراه با یک قلاب سقفی و تنها برای لیفتینگ عمودی بار مورد استفاده قرار می گیرد و هم بصورت چهار کاره که با یک ترولی و یا کالسکه سقفی مورد استفاده قرار گرفته و پس از لیفتینگ عمودی بار به جابجایی افقی آن نیز می پردازد.

برای مقایسه برند های مختلف جرثقیل سقفی ابتدا می بایست به معرفی انواع مختلف این ابزار صنعتی و تناژ کاری هر یک بپردازیم. روش های مختلفی برای دسته بندی جرثقیل های سقفی وجود دارد که یکی از آنها بر حسب نوع اتصال همونگونه که در بالا نیز قید شد بصورت جرثقیل دو کاره و چهار کاره می باشد. از دیگر روش های دسته بندی این ماشین صنعتی بر حسب سرعت لیفتینگ بار می باشد که بر این مبنا بصورت تک سرعته و دو سرعته دارای گیربکس قابل دسته بندی هستند. با این وجود مهندسی ترین روش دسته بندی جرثقیل سقفی بر حسب نوع اتصال این ابزار صنعتی و بر حسب نوع نیروی محرکه می باشد.

اتصال به بار جرثقیل سقفی

جرثقیل های سقفی برای اتصال به بار از دو ابزار و اتصال مختلف یعنی سیم بکسل و زنجیر استفاده می کنند. از این منظر جرثقیل های سقفی در دو دسته اصلی جرثقیل های سیم بکسلی و زنجیری قابل دسته بندی هستند که هر یک دارای مزایا و معایبی هستند که در زیر به آن می پردازیم.

• جرثقیل سقفی زنجیری: با دوام ترین و پر کاربرد ترین نوع جرثقیل سقفی نوع زنجیری آن می باشد. جرثقیل های سقفی زنجیری هم از نوع دستی و هم از نوع برقی و بصورت دو کاره و چهار کاره تولید شده و اغلب تا تناژ ۲۵ تن مورد استفاده قرار می گیرند. اغلب از زنجیر فولادی خشکه با کلاس G80 در اتصال این سری از جرثقیل ها استفاده شده و به سبب مقاومت سایشی بالایی که دارد طول عمر جرثقیل های زنجیری اغلب بسیار بالا است. از معتبر ترین برند های تولید کننده جرثقیل های زنجیری KITO , VITAL ژاپن و DEMAG آلمان هستند.
• جرثقیل سقفی سیم بکسلی: کاربری و تولید جرثقیل های سقفی سیم بکسلی محدود بوده و از این رو با برند های محدودتری تولید می شوند. جرثقیل های سیم بکسلی اغلب با قابلیت لیفتینتگ بالاتر از نمونه های زنجیری و اغلب تا ۳۵ تن مورد استفاده قرار می گیرند. از سیم بکسل فولادی با ساختار ۶ رشته ۶X19 در سایز های ۸ الی ۱۲ میلیمتر در اتصالات جرثقیل های سقفی سیم بکسلی استفاده می شود. از معتبر ترین برند های تولید کننده جرثقیل سیم بکسلی در دنیا برند DEMAG آلمان می باشد.

جرثقیل های برقی و دستی

جرثقیل های سقفی با نیروی محرکه مختلفی بکار می افتند که این نیروی محرکه یکی دیگر از روش های دسته بندی این ابزار صنعتی می باشد. انتخاب میان جرثقیل های سقفی دستی و برقی اغلب بر حسب میزان و تعدد کاربری، میزان بار و شرای کارگاهی و کارخانه ای که دسترسی و عدم دسترسی به الکتریسیته را به دنبال دارد صورت می پذیرد.

• جرثقیل برقی Electric Hoist: جرثقیل های برقی اغلب با بکارگیری برق سه فاز و بصورت چهار کاره مورد استفاده قرار می گیرند هر چند که برخی از برند ها مانند KATO چین به تولید جرثقیل تک فاز نیز می پردازد. جرثقیل های برقی اغلب همراه با یک ترولی برقی با یک دسته راهنما و کنترل که هم قابلیت و ارتفاع لیفتینگ را کنترل می کند و هم میزان جابجایی افقی عرضه می شوند. جرثقیل های سقفی از نوع برقی عم از نوع زنجیری اغلب تا ۱۰ تن و هم از نوع سیم بکسلی تا ۳۰ تن تولید می شوند. معتبر ترین تولید کننده جرثقیل برقی زنجیری از نوع سه فاز در دنیا برند کیتو KITO محصول کشور ژاپن می باشد. از دیگر برند های تولید کننده می توان به برند Demag آلمان، WKTO چین، KATO چین و Lifthand اشاره نمود. برند دماگ بصورت گسترده ای به تولید جرثقیل های برقی سیم بکسلی نیز می پردازد.
• جرثقیل دستی Chain block: این سری از جرثقیل ها که به بلوک زنجیری نیز شناخته می شوند اغلب بصورت زنجیری و تا تناژ ۲۵ تن تولید می شوند. از شناخته شده ترین برند های تولید کننده جرثقیل دستی در دنیا برند VITAL ویتال ژاپن می باشد. جرثقیل های سقفی دستی دارای دو زنجیر یکی زنجیر فولادی متصل به بار و دیگری زنجیر آهنی در گرید پایین که توسط اوپراتور به حرکت در می آید هستند.

کدام برند از جرثقیل سقفی را بخریم؟

در بکارگیری جرثقیل سقفی توجه به این نکته که چه نوع اتصالی از سقف در دسترس از از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتیکه اتصال شما از نوع قلابی است حتما می بایست از جرثقیل های دو کاره استفاده کنید. جرثقیل های دو کاره نیز هم بصورت دستی تا ۲۵ تن و هم بصورت برقی تا ۱۰ تن در دسترس هستند. در صورتیکه دسترسی به برق تک فاز دارید می توانید از جرثقیل برقی تک فاز KATO چین استفاده کنید که بصورت دو کاره با قلاب سقفی و تا هرفیت وزنی ۵ تن تولید می شود. نمونه های سهف از از این جرثقیل برقی چینی تا ۱۰ تن نیز موجود می باشد.

در صورتیکه دسترسی به برق سه فاز دارید و از ریل های سقفی استفاده می کنید می بایست از جرثقیل های سقفی چهار کاره استفاده نمایید که هم بصورت زنجیری و هم بصورت سیم بکسلی تولید می شوند. برای بارهای بالاتر از ۲۰ تن پیشنهاد به استفاده از جرثقیل های سقفی سیم بکسلی می باشد که برند دماگ DEMAG از شناخته شده ترین برند های تولید کننده می باشد که البته نمونه های موجود در ایران اغلب کار کرده دست دوم هستند. برای لیفتینگ بار تا ۱۰ تن در صورت دسترسی به برق سه فاز بسته به میزان کاربری برند های مختلفی موجود هستند. اگر کارخانه شما بصورت دو شیفت فعالیت می کند و فشار بالایی بر پیکر جرثقیل وارد می شود استفاده از جرثقیل برقی کیتو KITO ژاپن از نوع زنجیری پیشنهاد می شود. در صورت استفاده بصورت تک شیفت می توانید از جرثقیل های برقی KATO و یا Lifthand استفاده نمایید. در صورتیکه ارتفاع لیفتینگ بار زیاد است و نیاز به تغییر سرعت در هنگام لیفتینگ است می توانید از جرثقیل های سقفی دو سرعته مانند الفانت Elephant ژاپن که به ندرت در بازار ایران یافت می شود استفاده نمایید.

در صورتیکه دسترسی به برق شهری ندارید تنها انتخاب شما از میان جرثقیل ها نمونه های دستی می باشد که معتبر ترین این برند ها VITAL ژاپن است. البته اغلب نمونه های جرثقیل دستی ویتال در ایران نمونه های طرح و تولید چین هستند. با این وجود ابزار آلات لیفتینگ دیگری مانند پولیفت ها Lever block که بصورت اهرم دستی عمل می کنند و تا ۶ تن نیز موجود هستند و یا در مواردی تیفور که اغلب تا تناژ حداکثری ۴ تن مورد استفاده قرار می گیرد از دیگر انتخاب ها هستند.

منبع: خبر راسخ

ابزار آلات لیفتینگ بار می توانند بر حسب شرایط کارکرد، نیروی محرکه و یا فضایی که در آن کار می کنند متفاوت باشند. انواع جرثقیل های سقفی، پولیفت، مگنت های صنعتی لیفتینگ بار، تیفور، وینچ و حتی جک پالت ها از ابزار آلات لیفتینگ بار محسوب می شوند. برخی از ابزار آلات لیفتینگ بار تنها بصورت دستی با نیروی محرکه دست کار می کنند که جرثقیل دستی، پولیفت، تیفور سیم بکسلی و وینچ های دستی از این قبیل هستند. حال آنکه بسیاری دیگر از ابزار آلات مانند وینچ های برقی و جرثقیل های سقفی برقی همراه با نیروی محرکه الکتریکی کار می کنند.

در میان انواع ابزار آلات لیفتینگ بار جرثقیل های برقی دارای محبوبیت بسیار بالایی هستند. جرثقیل های برقی هم بصورت سیم بکسلی و هم بصورت زنجیری تولید می شوند و در تناژ مختلف اغلب تا 30 تن مورد استفاده قرار می گیرند.

پولیفت و تیفور دو مورد از ابزار آلات دستی حمل بار محسوب می شوند. تیفور دستی یا تیفور سیم بکسلی ابزاری اهرم محور می باشد که از اتصالات قلاب و سیم بکسل با مکانیزمی متفاوت با دیگر ماشین آلات حمل و کشش بار مانند وینچ ها و جرثقیل های دستی عمل می کند. تیفور دستی کاربری های ساختمانی، کشاورزی و حمل و نقل داشته و اغلب در ظرفیت هایی پایین تر از دیگر ادوات لیفتینگ مانند جرثقیل های دستی که تا 25 تن نیز تولید می شوند مورد استفاده قرار می گیرد. تیفور دستی که تا تناژ 3.6 تن تولید می شود دارای کاربری هایی اغلب شبیه به وینچ در کشش داشته و با وینچ دستی مقایسه می شود با این تفاوت که وینچ ها دارای احرم های دوار مانند حرکت پداد دوچرخه هستند حال آنکه تیفور دستی به راحتی با یک اهرم با زاویه حرکتی 45 درجه بصورت رفت و برگشتی که بر حسب طراحی در هر سیکل رفت و برگشت بین 10 تا 20 سانتی متر سبب جابجایی بار می شود می باشد.

جرثقیل دستی یک سازه کاملا مکانیکی می باشد که با بکار بردن یک نسبت فیزیکی که دو نقطه از چرخدنده ها با قطر های نابرابر که سوار بر یک شافت مرکزی هستند دارای سرعت زاویه ای برابر هستند برای لیفتینگ بار استفاده می کند. ساختار جرثقیل دستی متشکل از یک بلوک می باشد که جنس بلوک از آلیاژ های سخت آلومینیومی می باشد و بلوک نقش یک محافظ را برای جلوگیری از تماس مستقیم با اجزای داخلی و ممانعت از وزد گرد و غبار به داخل چرخدنده ها بر عهده دارد. در داخل بلوک جرثقیل دستی  از یک شافت مرکزی نگهدارنده چرخدنده ها استفاده شده است. در برخی از انواع جرثقیل دستی از بوش و در برخی دیگر از یک بلبرینگ برای تعلیق بهتر بار استفاده شده است. علاوه بر اجزای داخلی بلوک جرثقیل دستی از دو قلاب یکی در بالا معروف به قلاب سقفی و یکی در پایین معروف به قلاب بار برای اتصال جرثقیل دستی در بالا و پایین استفاده شده است. دو عدد زنجیر یکی از جنس آهنی با تنسایل پایین بر روی چرخدنده با قطر بیشتر معروف به زنجیر دستی و یکی از جنس فولادی و بر روی چرخدنده  با قطر کمتر معروف به زنجیر بار استفاده شده است. زنجیر بار در ساختمان جرثقیل دستی اغلب از فولاد گرید G80 مورد استفاده قرار می گیرد. تکین بکسل وارد کننده و عرضه کننده انواع جرثقیل دستی و استعلام قیمت جرثقیل دستی در ایران است.

ترولی جرثقیل دستی

اغلب انواع جرثقیل دستی بصورت 2 کاره تولید می شوند بدین مفهوم که اتصال آنها از طریق قلاب و بر روی یک قلاب دیگر که بر روی سقف نصب شده است صورت می پذیرد. با این وجود با توجه به محدودیت هایی که برای انتقال بار پس از لیفتینگ برای جرثقیل دستی دو کاره وجود دارد قابلیت جایگزینی این قلاب با یک ترولی سقفی که امکان حرکت بار را پس از لیفتینگ در راستای افقی با اعمال حداقل نیرو برای جرثقیل دستی فراهم می آورد وجود دارد. ترولی جرثقیل دستی یک سازه مکانیکی می باشد که در نقطه اتصال بر روی ریل های سقفی برای ایجاد حراقل سایش و صدا اغلب از واشر هایی لاستیکی استفاده می کند. 

جرثقیل های دستی در تناژ مختلف از 0.5 الی 25 تن بطور معمول و با برند های مختلفی در بازار موجود می باشند. جرثقیل دستی از نوع زنجیری از نوع دو کاره با اتصال به سقف از طریق قلاب و اتصال از پایین با بار توسط قلابی دیگر قابلیت بلند کردن و حمل و جابجایی بار را فراهم می کند. مک لیفت وارد کننده جرثقیل دستی در تناژ مختلف و با برند های ویتال (ژاپنی و چینی)، الفانت ژاپن، جرثقیل دستی کیتو ژاپن، هرینگتن (آلمان و چین) ، TXK چین و ABLE چین می باشد.

جرثقیل برقی یکی از کارامد ترین ابزار های صنعتی برای اهداف لیفتینگ و جابجایی بارهای سنگین در محیط های کارگاهی و کارخانه ای می باشد. جرثقیل های برقی موجود در بازر معمولا سه فاز هستند و بصورت تک سرعته و دو سرعته عرضه میشوند. ویکی لیفت وارد کننده انواع جرثقیل های برقی در تناژ مختلف از 0.5 تن الی 50 تن می باشد. جرثقیل های برقی در دو دسته اصلی سیم بکسل و جرثقیل برقی زنجیری و با برند های مختلفی تولید و وارد ایران میشوند. جرثقیل برقی زنجیری بسته به تعداد جهت حرکتی که دارند نیاز به متعلقات متفاوتی دارند. جرثقیل برقی دو کاره تنها نیاز به یک قلاب در بالا برای اتصال به سقف دارد. جرثقیل برقی زنجیری 4 کاره نیاز به ترولی برای حرکت بر روی ریل دارد که ترولی آن نیز معمولا با تناژ برابر با خود جرثقیل برقی و حتی یک پله بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال برای اتصال جرثقیل برقی 1.5 تن 4 کاره از ترولی 1.5 تن و یا حتی 2 تن استفاده میشود و تناژ ترولی به هیچ وجه نمی بایست از تناژ جرثقیل برقی کمتر باشد. جرثقیل برقی 6 کاره در واقع جرثقیل برقی 4 کاره همراه با ترولی است که بر روی ریل متحرک که خود بصورت دورانی و یا در یک جهت عمود بر جهت حرکت ترولی جرثقیل برقی بر روی ریل حرکت می کند.